Co to jest deklaracja VAT?

Deklaracja VAT to ważny dokument w systemie podatkowym. To ona mówi nam ile podatku trzeba zapłacić lub ile pieniędzy można otrzymać z powrotem. Aby uniknąć kar finansowych, przedsiębiorcy powinni pamiętać, które formularze należy wypełnić oraz gdzie i kiedy dostarczyć je na czas. Pilnowanie terminów i prawidłowe dopełnianie formalności ustrzeże właścicieli firm przed kłopotami z Urzędem Skarbowym.

Deklaracja VAT i jej rodzaje – co i dla kogo?

Ustawa o VAT, art. 99, mówi że wszyscy czynni podatnicy VAT zobowiązani są do składania deklaracji podatkowych w urzędzie skarbowym za okresy kwartalne lub miesięczne.

Deklaracja VAT składana jest na różnych formularzach i są to:

  • JPK_V7M – składany przez pracodawców, którzy rozliczają się z fiskusem każdego miesiąca,
  • JPK_V7K – przeznaczony dla małych podatników rozliczających się kwartalnie,
  • VAT-8 – rozlicza import usług oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
  • VAT-9M – formularz służący do rozliczenia VAT przy imporcie usług i dostarczaniu towarów w sytuacji, kiedy to nabywca jest podatnikiem,
  • VAT-10 – składają podatnicy, nie mający obowiązku sporządzania deklaracji VAT-7, VAT-7K lub VAT-8 – podstawa dla rozliczenia podatku w momencie wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu,
  • VAT-11 – dla nabywców nowych środków transportu nie prowadzących działalności gospodarczej,
  • uproszczona deklaracja VAT-12 – przeznaczona dla taksówkarzy, których działalność gospodarczą stanowi przewóz osób.


Kto to jest mały podatnik i kogo dotyczy deklaracja VAT-8?

Zgodnie z obecnymi przepisami, a dokładniej art. 2 ust. 25 ustawy o VAT małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro lub podatnik, który prowadzi przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro.

Wartości wyrażone w euro należy przeliczyć za pomocą średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do tysiąca złotych. Mały podatnik VAT ma możliwość skorzystania z rozliczenia z podatku od towarów i usług metodą kasową, w przypadku której obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania zapłaty za towar lub usługę.

Podatnik składa deklarację VAT-8 (zwolniony z VAT i zarejestrowany do VAT-UE) po wykonaniu następujących czynności: 

  • wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, środków transportu i paliw silnikowych
  • importu usług
  • zakupu usług, dla których nabywca jest podatnikiem

za miesiąc, w którym doszło do jednej z wymienionych transakcji i dokonał rozliczenia podatku VAT należnego (do zapłaty). Podatnik na złożenie deklaracji VAT-8 i zapłatę należnego podatku ma czas do 25 dnia miesiąca następnego po miesiącu powstania obowiązku podatkowego w VAT z tytułu dokonania zakupów (WNT, import usług, zakup usług, dla których nabywca jest podatnikiem). Dodatkowo należy pamiętać o złożeniu deklaracji podsumowującej VAT UE

O czym warto pamiętać rozliczając podatek na deklaracji VAT?

Bez względu na rodzaj deklaracji VAT przedsiębiorcy powinni pamiętać o terminach ich składania. Nikt im o tym nie przypomni, gdyż nie otrzymają w tym przypadku wezwania naczelnika urzędu skarbowego. Rozliczający się miesięcznie powinni pamiętać, że 25. dzień każdego miesiąca jest ostatecznym terminem, do którego należy złożyć deklarację JPK_V7M za poprzedni miesiąc. W tym samym czasie trzeba wpłacić podatek na rachunek właściwego ze względu na lokalizację firmy urzędu skarbowego. Każdy, kto jest małym podatnikiem, powinien obliczyć i wpłacić podatek za okres kwartalny do 25. dnia danego miesiąca po określonym kwartale.

Jak uniknąć kary za opóźnienie w składaniu deklaracji VAT-7?

Nawet jeśli ile podatnik nie dotrzyma terminu złożenia deklaracji VAT-7, nadal może starać się o anulowanie lub złagodzenie kary. Powinien on przesłać taką deklarację jak najszybciej i dołączyć do niej podpisane zawiadomienie o dopuszczeniu się czynu zabronionego. W ten sposób okazuje oficjalnie tak zwany czynny żal, co pozytywnie wpływa na traktowanie go przez Urząd Skarbowy.

Obowiązujące stawki VAT w Polsce

Aktualnie obowiązujące stawki podatku VAT w Polsce wynoszą:

  • 23% - podstawowa stawka podatku VAT
  • 8%, 5% - obniżona stawka podatku VAT
  • 0% - stawka VAT dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz eksportu towarów

Podatnicy, w określonych sytuacjach, mają możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT. W takim przypadku na fakturze stosuje się oznaczenie zw.


Angelika Dajos
Specjalista ds. finansów